Mijn ongevraagd advies van deze week gaat over de rol van social media in de oorlog in Gaza. Je vindt alle Ongevraagde Adviezen via deze Spotify playlist, deze editie beluister je meteen hieronder.
Al zo lang als ik me kan herinneren lezen we in Nederland over Israel vanuit de kant van de staat Israel. “de enige democratie in het Midden-Oosten” is het verhaal, en zelfs met nu extreem-rechts daar (zoals ook op andere plekken in de wereld!) optrekt blijven we de kant van Israel zien als de kant. Ergens begrijpelijk gezien de geschiedenis van joden in de wereld. Ook de politiek in Nederland zegt meteen dat Israel “natuurlijk” het recht heeft om zich te verdedigen.
Maar met de laatste aanvallen in Gaza, zien we toch het narratief lijkt, ook in Nederland, langzaam te veranderen naar meer begrip voor Palestijns leed, dat komt ook doordat we via social media nu veel meer horen over mensen in Gaza, die we traditioneel veel minder, aan het woord lieten komen. Social media heeft dus, ondanks alles, ook nog positieve impact en kan nieuwsvoorziening democratiseren. Waar social media een paar jaar terug nog vooral “gewone mensen” waren die het nieuws voor zich filmden, nemen ze nu nog meer de rol van journalist aan. Met een ring light, mooie make-up en een semi-professionele microfoon verslaan ze het nieuws, wat echt anders is dan het alleen in beeld brengen. Deze mensen zijn journalist ook als ze formeel nergens in dienst zijn, en dat is winst voor het vrije woord!
De vrijheid om op internet te vertellen wat er gebeurt is, trouwens, een schril contrast met de manier waarop protest voor Palestina, ook in Nederland, veroordeelt en soms zelfs verboden worden! Vrijheid op internet is nu misschien, ook in Europa, groter dan vrijheid op de straat!
Ik vond het zelf verrassend dat ik, ondanks alles, toch weer positiever naar social media ging kijken de afgelopen tijd. Maar… op het nieuwe X is het steeds lastiger goede informatie te vinden. Met het afschaffen van vinkjes is het steeds lastiger te zien wie wie is, en waar tweets op gebaseerd zijn. Vroeger was die balans duidelijker. Twitter/X zou dus echt, en dat is ook mijn ongevraagde advies, de vinkjes weer terug moeten brengen. De mening van een journalist of wetenschapper is echt anders dan de mening van Berry1378.
En mijn angst dat het door het bestaan van AI steeds lastiger is om te weten wat echt is, lijkt ook gegrond, van de vele filmpjes die we bijv voorbij hebben zien komen over de ziekenhuisaanval zijn talloze versies in omloop, waarbij andere mensen dan weer met nieuwe versies laten zien wat er aan die andere versie ge-edit is. De waarheid is niet meer te vinden.
Tot slotte een aantal woorden over Elon Musk… Hij had het van de week aan de stok met Jimmy Wales van Wikipedia, die hem aansprak over het gebrek aan vinkjes, Wales moest eerst maar eens iets “aan wikipedia doen”. Maar ondanks Musk’s voortdurende gehamer op free speech, bleek van de week dat sommige pro-palestina accounts een “shadowban” kregen, je kon ze wel volgen maar het bleef niet plakken. Dus of de vrijheid op social zo blijft… het blijft de vraag. Duidelijk is dat deze oorlog, door zo’n keus van X, ook in de VS woedt, en je dus eigenlijk nu al kan spreken van een digitale wereldoorlog.
