Het is bijna internationale vrouwendag, dus (helaas) weer eens tijd om na te denken over de rol van vrouwen in de hele wereld. Ik heb de afgelopen weken aan een project gewerkt genaamd FemFM. FemFM is een “meta radiozender”, die Nederlandse radiozenders afluistert en alleen blijft luisteren als er muziek van een vrouw op is.
Je kan meteen FemFM luisteren terwijl je dit leest!
In eerste instantie wilde ik vooral de radiozender maken, omdat ik het een grappig idee vond om mensen te helpen om meer vrouwen te luisteren. Maar toen ik met een beetje luisteren zag hoe droevig het gesteld was met de diversiteit, 10x zappen was geen uitzondering, en sommige zenders speelden zo 5x op rij geen enkele vrouw, begon ik ook geïnteresseerd te raken in de statistieken, hoe weinig vrouwen komen er eigenlijk op de radio?
Na wat zoeken vond ik een post van de Correspondent uit 2017 (met data uit 2016) die al becijferden dat maar ca. 30 procent van de liedjes van een vrouw is. Zou dat nu anders zijn? Omdat ik mijn meta-zender al had lopen, was het niet veel extra moeite om de data op te slaan en te tellen. En zo kwam ik dus tot deze data (die je op GitHub1 kan vinden).
Totaal percentage
In totaal draaien de acht geanalyseerde zenders 24% vrouwen. Helaas heeft de Correspondent hun data niet meer, dus kan ik het niet exact vergelijken maar het lijkt erop dat het beeld hetzelfde is gebleven of zelfs verslechterd is sinds 2016-2017!
Per zender
Er zijn redelijk grote verschillen tussen de zenders:
| Zender | Percentage |
|------------|----------------|
| Radio 2 | 20.70 |
| Radio 3 | 24.86 |
| Radio 5 | 19.12 |
| Radio 10 | 30.70 |
| Radio 538 | 22.78 |
| QMusic | 23.40 |
| Sky Radio | 29.30 |
| Veronica | 16.67 |
Het beeld verschilt dus per zender, en opvallend genoeg doen de commerciële zenders het beter (althans ze draaien meer vrouwen) dan de publieke omroepen. Commercieel draait gemiddeld 25% vrouwen, en publiek 22%. Veronica doet het met 17% het beroerdst. Radio 10 zit met 31% het hoogst.
Meest gedraaide artiest
Net als in de data van de Correspondent, is de meest gedraaide artiest wel een vrouw, namelijk P!nk (gevolgd door Dua Lipa). Van de top 10 zijn er 4 of 5 vrouwen, afhankelijk van of je Rondé meetelt (ik tel die niet mee omdat er niet 50% of meer vrouwen in zitten).
Opvallende uitschieter: De langste mannendraad
Als we het FemFM algoritme toepassen per zender (en dus kijken hoeveel nummers we vooruit moeten zappen om bij een vrouw te komen) dan is in de periode februari 2024 Radio 5 de absolute “winnaar”. Op 23 februari in de middag speelde ze maar liefst 45 liedjes van een man achter elkaar, over een periode van meer dan 3 uur, van half 3 tot half 6.*
Ook Radio 2 kan er wat van. Op 9 februari in de avond waren er maar liefst 37 liedjes achter elkaar te horen zonder vrouw erin. Dit bleek de top van de jaren 80, waarop pas op plek 25 een dame te horen is (Kate Bush). Om onduidelijke redenen werd dat nummer echter overgeslagen in de top, we gaan zo van nummer 24 (Wake Me Up Before You Go-Go) naar 27 (Billie Jean) (zie ook Radio 2’s eigen luisterlijst van die dag). Na de top 80’s draaiden ze nog 3 nummers zonder vrouw. Qua tijdsduur is dit langer dan de keten van Radio 5, dit was maar liefst 4 uur radio zonder een enkele vrouw. Ik zou de afleveringen nog eens moeten luisteren om te horen of ze er zelf iets over opmerken. De langste keten vrouwen in de lijst zijn er maar 7 achter elkaar.
Het beste programma
Maar er is ook goed nieuws, het programma Groot Nieuws van de EO kwam uit op 57% vrouwen. Het kan dus wel!
* In een eerdere versie van deze post stond abusievelijk vermeld dat er tussen nummer 33 en nummer 111 geen vrouwelijke artiest werd gespeeld. Dat is niet juist, op nummer 79 staat Edith Piaf die onterecht niet juist is meegerekend. In de eerder vermelde periode van het middaguur tot half 6 werd dus één vrouwelijke artiest gespeeld.
- https://github.com/felienne/femfm ↩︎
