Het nieuwe jaar is weer begonnen en mijn goede voornemen is vaker op mijn blog schrijven. Met de verdere vervuiling van social media kan je eigenlijk alleen nog maar tot de conclusie komen dat “het oude internet” van persoonlijke blogs een wederopleving verdient en hoe beter verandering tot stand te brengen dan door zelf te beginnen!
Dus hier weer eens een ouderwetse blog behorend bij mijn column Ongevraagd Advies op BNR: weg met het onzinnige plan om de PABO te splitsen in twee tracks: één voor het jongere kind en een ander voor het oudere kind (met een grens bij 8 jaar).
Ah wat een idee, opleidingen aanpassen voor genderbalans… Do IT next!
Ik heb allerhande inhoudelijke argumenten verzameld, maar mijn eerste gevoel bij dit idee is vooral woede en een gevoel van miskenning, want weet je waar de genderbalans ongeveer net zo beroerd is, en de tekorten net zo groot? In de IT! Al decennialang. En onze overheid heeft nooit bedacht dat daar een nieuwe opleiding moest komen om meer meiden aan te trekken. Het idee alleen al, als je dat zou voorstellen dan is de wereld echt te klein. Ik heb in de universitaire context wel eens piepkleine voorstellen gedaan, een vak wat anders inrichten, van naam veranderen, meer focus on context en samenwerking, en altijd is het antwoord: “neeeeee we willen toch zeker niet het niveau verlagen”! In dat licht is het PABO idee natuurlijk wel meteen beter te snappen, deze splitsing creëert, in een bepaalde betekenis van het woord, en hoger (lijkend) niveau, en dat trekt mannen meer aan (dat zie je ook aan de cijfers op de academische PABO, bij ons op de VU is daar een kwart van de studenten man, meer van de 13% mannelijke docenten die er nu landelijk zijn) maar het blijft bij mij pijn doen. Ik ben me er terdege van bewust dat dit geen inhoudelijk argument is, dus mij niet bellen met klachten daarover.
Breedte van een opleiding is heel nuttig
Een wel sterk inhoudelijk argument is het punt dat een 16-, 17-, of 18-jarige nog helemaal niet weet wat hij of zij leuk vindt, daarom lopen ze (bij ons op de VU althans) 1 jaar stage in de middenbouw (groep 3-5) en 1 jaar bovenbouw (groep 6-8), en verplicht 10 dagdelen bij de kleuters (groep 1-2). Daardoor kunnen ze juist ontdekken (jongens en meiden) wat ze leuk vinden. Oud-docente Han Bakker van de academische PABO van Rijksuniversiteit Groningen zegt in een stuk op nu.nl dat “in het onderwijs flink wat mannelijke pabostudenten de kleuterklas “ontdekken””.
Een ander nut van een brede opleiding is dat je met de kennis die je opdoet in groep 1 t/m 5 ook beter les kan geven in groepen 6 t/m 8. Heel heel veel opleidingen hebben vakken die niet meteen bijdragen aan praktisch werk, maar theoretische onderbouwing zijn waarop andere kennis kan leunen. Als informatica-student leer je hoe je computers, programmeertalen, besturingssystemen en databases maakt, maar bijna niemand gaat die dingen in zijn carrière maken, maar wel gebruiken. Ook als jij nooit aan groep 3 les gaat geven, is het bereleerzaam om te weten hoe kinderen leren lezen, als je daar in groep 6 op moet voortborduren. Dus een gedeelde opleiding berooft studenten van waardevolle kennis, en holt het beroep van docent nog verder uit.
Er zijn al specialisaties!
In hetzelfde stuk op nu.nl beschrijft Jolien Mouw dat er al specialisaties bestaan! Na hun eerste of tweede jaar kunnen studenten al een voorkeur voor een bepaalde bouw aangeven en daar meer stage in lopen en meer over leren. Maar dan gestoeld op een bredere kennisbasis.
Het geeft praktische problemen
Een laatste sterk argument uit het nu.nl stuk komt van de po-raad, en dat is dat het opsplitsen van de PABO (en ook het bevoegdhedenstelsel) is dat docenten dan minder inzetbaar worden. Een half jaar invallen in groep 3 vanwege een zwangerschap? Studiedag voor de kleuterdocenten? Even de groepen 8 bij elkaar en een docent verhuizen? Ja jammer je hebt daar geen bevoegdheid voor. Dus het zal roosteren voor schoolleiders nog ingewikkelder maken, en misschien krijg je ook een soort klasseverschil tussen de verschillende bevoegdheden, hetgeen nu in het vo ook een beetje zo is met tweede- en eerstegraadsdocenten.
Het voedt stereotypes alleen maar verder
Dan heb ik nog een argument toe te voegen aan de excellente argumenten vanuit de PABOs en de vo raad en dat is dat dit plan stereotypes alleen maar verder voedt. De bron van dit hele issue is dat mensen denken dat jongen en mannen jonge kinderen niet leuk vinden, en in plaats van dit stereotype te ontmantelen, gaat de overheid er vol in mee en maakt het zo nog erger. Stel je voor dat je een jongen bent en je de kleuters juist wel tof vindt? Nu is het *nog* moeilijker om dat te zeggen (en het is waarschijnlijk al tamelijk flut om te zeggen dat je op de PABO zit, daar krijg je vast ook lullige opmerkingen over van mensen). Bedankt hoor overheid. Mijn advies is dan ook aan mannelijke po-leraren om eens goed geluid te maken tegen deze sullige plannen me een goed verhaal over hoe mooi lesgeven is!
